>

Nederlandse start-up brengt bodemvocht beter in kaart

De Nederlandse start-up VanderSat heeft een methode ontwikkeld die satellietgegevens over bodemvocht revolutionair verbetert. Voorheen was de resolutie van deze data ongeveer 25 bij 25 kilometer. VanderSat wist dit op te krikken naar honderd bij honderd meter. De gevolgen voor de landbouw, het weerbericht en klimaatonderzoek zijn groot.

De truc is eenvoudig: in plaats van de gegevens van één satelliet te gebruiken, gebruik je informatie van verschillende satellieten. Multisensor dus. ‘Elk van die satellieten maakt plaatjes van vocht in de grond’, legt Robbert Mica uit, mede-oprichter van VanderSat. ‘De magie gebeurt daar waar de verschillende metingen elkaar overlappen. Op die plekken heb je veel meer informatie en kun je, door die te combineren, een hogere resolutie behalen dan een enkele satelliet zelf kan.’

100 m VanderSat bodemvocht versus de huidig beschikbare bodemvochtsatellietdata

Alle satellietgegevens worden verzameld in een grote database. Daarna worden ze met een inmiddels gepatenteerde methode verwerkt tot bodemvocht. Wat Google Maps is voor mensen die locaties of routes willen vinden, is Vandersat voor bedrijven en organisaties die willen weten hoeveel vocht op een specifieke locatie in de grond zit.

Beter weerbericht

Toepassing van de verbeterde gegevens in de landbouw ligt voor de hand. Met betere bodemvochtkaarten kunnen boeren hun oogst verbeteren door op de juiste momenten en plekken te bewateren. Maar er is meer. De kans op onweer wordt sterk beïnvloed door de hoeveelheid vocht in de grond. Met nauwkeuriger kaarten kan het KNMI lokale weerwaarschuwingen aanscherpen.

En dan is er nog de voorspellende waarde van de satellietgegevens voor rampen. Mica: ‘In de database zit inmiddels meer dan dertig jaar aan satellietgegevens. Door heden en verleden samen te analyseren kun je de opbouw van een droogte veel beter volgen. Met andere woorden: je kunt bijvoorbeeld een hongersnood beter voorspellen. We werken onder meer samen met Cordaid, een non-gouvernementele organisatie die helpt bij hongersnoden. En met een van de grootste irrigatiebedrijven ter wereld, die met onze gegevens snel kunnen inspelen op dreigende droogte.’

Pakkans 100%

Het NSO droeg via de SBIR-regeling bij aan de ontwikkeling van een applicatie voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit die vorige week werd gepresenteerd. De app kan heel eenvoudig elke dag controleren of land onder water staat of niet. Boeren die tussen maart en augustus een vergoeding ontvangen omdat ze hun land onder water laten lopen, hebben nu een pakkans van vijf procent als ze zich niet aan de afspraken houden. Met de nieuwe toepassing wordt die pakkans honderd procent. De meest efficiënte fraudebestrijding dus, met gegevens uit de ruimtevaart.

Het idee voor VanderSat ontstond toen Robbert Mica aan de praat raakte met Richard de Jeu, Universitair hoofddocent  Aardobservatie en Hydrologie bij de Vrije Universiteit Amsterdam. Samen met collega Thijs van Leeuwen had De Jeu de techniek ontwikkeld om de resolutie van satellietdata aanzienlijk op te verbeteren. Het idee werd verder ontwikkeld als onderdeel van ATG Fast Forward, dat investeert in start-ups op het gebied van ruimtetechnologie die een grote impact kunnen hebben op maatschappelijke thema’s.