Industriedagen ESA: Nederlandse ruimtevaartsector op speeddate voor de toekomst

De ruimtevaart van de toekomst biedt volop kansen voor Nederlandse bedrijven die samenwerken. Dat bleek eerder deze week tijdens de ESA Industriedagen op het terrein van testcentrum ESTEC in Noordwijk.

In een doolhof van beurshokjes, allemaal zo’n vijf vierkante meter groot, staan Nederlandse en Europese ruimtevaartbedrijven gebroederlijk op een rij. Bouwers van sensoren, satellieten en zonnepanelen. Ontwikkelaars van instrumenten of vacuümtechnologie. Een virtual reality studio.

Geanimeerd vertelt Frank Meiboom van Airbus Nederland hoe dat bedrijf in het verleden alleen one offs maakte: zonnepanelen voor een enkele ruimtemissie van ESA of NASA. Nu bouwt het een productielijn voor tweehonderd zonnepanelen die over anderhalf jaar klaar moeten zijn. Met dank aan een nieuw product voor een relatief nieuwe markt: Sparkwing.

‘Sparkwing is een commercieel product dat beter aansluit bij de wensen van deze tijd. Het is een catalogus van zonnepanelen die makkelijk zijn aan te passen en snel te produceren. Maar dan wel gebaseerd op onze jarenlange ervaring met grote satellietprojecten, onder meer mogelijk gemaakt door ESA en het NSO. We hebben veel geïnvesteerd in dit product, maar het bleek een gouden greep. Meer dan de helft van de omzet die we vorig jaar binnenhaalden aan orders, komt van Sparkwing.’

Talks op de tennisbaan

In de grote witte tent, met honderden hokjes zoals die van Airbus, klinkt geroezemoes als in een koffietent: tientallen gesprekken door elkaar. Alleen gaan de gesprekken hier niet over voetbal of het weer, maar over grote trends in de ruimtevaartindustrie, zoals commercialisering. De hamvraag is natuurlijk: hoe kan Nederland een groter deel van de opkomende commerciële ruimtevaartmarkt veroveren?

Van de hal is het door een tijdelijke tunnel één minuut lopen naar de tennishal van sportcomplex Escape. De tennisbanen hebben plaatsgemaakt voor een groot podium en 250 stoelen voor publiek. De hele dag door vertellen experts van ESA in talks over de onderwerpen en ruimtemissies waar zij de komende jaren aan werken: autonome toegang tot de ruimte, duurzaamheid op aarde én in de ruimte, ruimte voor veiligheid en meer.

Door bedrijven uit heel Europa tegelijkertijd bij te praten, hoopt ESA de nationale en internationale samenwerking in de ruimtevaartsector bevorderen. ‘Satellietmissies zijn complex en nieuwe technologie ontwikkelen vraagt om grote investeringen’, zegt NSO adviseur Bert Meijvogel. ‘Daarom moet je met elkaar samenwerken. Nederlandse bedrijven doen dit bijvoorbeeld op het gebied van zonnepanelen, voortstuwing, besturingssystemen, sensoren, instrumenten en optische communicatie.’

 

Speeddaten in de sporthal

In de sporthal gonst het van de bedrijvigheid. Bedrijven en professionals ontmoeten elkaar tijdens speeddates: korte, krachtige gesprekken op zoek naar nieuwe kansen en samenwerkingen. Hier worden ideeën uitgewisseld, worden concurrenten potentiële partners, en ontstaan er nieuwe verbindingen die de toekomst vormgeven. Dit is het kloppend hart van innovatie en samenwerking, waar de volgende grote stappen worden gezet.

‘De industriedagen zijn een moment om je even onder te dompelen in de wereld van ESA. Als je iets doet met hardware in de ruimtevaart, dan hoor je hier te zijn’, zegt Jeroen Rotteveel, oprichter en directeur van Isispace en voorzitter van branchevereniging SpaceNed. ‘Nederland heeft een heel ecosysteem van kleine en middelgrote ruimtevaartbedrijven. Die trekken samen op in wereldwijde ontwikkelingen, zoals bijvoorbeeld lasersatellietcommunicatie en aardobservatie. Maar ook nationaal om een bijdrage te leveren aan de ruimtecapaciteiten van defensie.’

Hoewel Isispace doorgaans geen deals sluit op industriebeurzen als deze, laat het bedrijf zich graag door ESA bijpraten over aankomende ontwikkelingen: ‘ESA biedt ons de gelegenheid om technologie te valideren. Zo vliegt ons nieuwe uitwerpmechanisme voor cubesats mee met de Hera missie, die op 7 oktober wordt gelanceerd. Dezelfde technologie willen we in de toekomst gaan inzetten bij missies naar de maan en naar Mars.’

Samenwerking in DNA verankerd

ESA ontstond in 1975 toen tien landen gingen samenwerken in de ruimtevaart. Inmiddels telt de ruimtevaartorganisatie 22 lidstaten met elk een eigen ruimtevaartindustrie. Tijdens de industriedagen zie je hoe diep samenwerking is verankerd in Europa en dus ook in het ESA DNA. Speeddate, lezing volgen, praten in het beurshokje, repeat. Twee dagen lang. Geen tijd voor pauze, hooguit een vlotte kop koffie – maar dan wel tijdens een gesprek. Want de nieuwe ruimtevaartrealiteit biedt volop kansen.