Europa herstelt met Ariane 6 autonome lanceercapaciteit, Nederland levert belangrijke onderdelen

De Europese ruimtevaartorganisatie ESA lanceert vanavond tussen 21:00 en 0:00 uur Nederlandse tijd de allereerste Ariane 6 raket. Na ruim een jaar zonder eigen lanceercapaciteit, herstelt Europa hiermee haar garantie op toegang tot de ruimte. Nederlandse bedrijven ontwikkelden verschillende onderdelen voor de Ariane 6, die ze leveren voor elk exemplaar dat de komende jaren gelanceerd wordt.

De Ariane 6 raket is in staat om de zwaarste satellieten ter wereld in een baan om de aarde brengen. Hij is aanzienlijk goedkoper om te lanceren dan zijn voorganger Ariane 5. En dankzij innovatieve technologie uit Nederland, is de raket bovend
ESA - L. Bourgeon ien veelzijdiger. Dus zijn de verwachtingen hooggespannen: de Ariane 6 moet het nieuwe ‘werkpaard’ worden voor Europese satellietlanceringen.

De inaugurele lancering van Ariane 6 is een belangrijke mijlpaal en een opsteker voor Europa. Want de kleinere Vega raket staat op dit moment met technische problemen aan de grond en ook de Ariane 5 is niet beschikbaar, want die ging in juli vorig jaar met pensioen. De Ariane 6 had toen al klaar moeten zijn, maar de ontwikkeling van de raket liep vertraging op door technische tegenslagen en de coronapandemie.

Strategisch belang
Dat Europa vanaf morgen weer autonoom satellieten kan lanceren ‘is van groot strategisch belang voor onze samenleving, veiligheid, welvaart en voor onze kennis van de aarde en het heelal’, zegt NSO-directielid Joost Carpay. ‘Bovendien bouwen we deze raket ín Europa, waardoor het geld dat we uitgeven aan lanceringen ten goede komt aan de Europese industrie.’

Ook Nederland levert onderdelen voor de nieuwe Ariane 6 raket. Airbus Nederland in Leiden bouwt de onderkant van de raket, de Vulcain Aft Bay. Dit bijna vijfduizend kilo zware onderdeel moet grote krachten het hoge temperaturen kunnen weerstaan. Airbus levert ook het motorframe voor de tweede rakettrap, genaamd Vinci Thrust Frame. Dit is een relatief kleine en lichte structuur van aluminium.

'Wij richten ons op de complexe structuren’, zegt Frank Meiboom van Airbus Nederland. ‘Die moeten zo licht mogelijk, maar wel stijf zijn. Ze worden zwaar belast, heel heet en ze krijgen te maken met waanzinnige trillingen.’

Airbus leverde eerder
© Taco van der Eb vergelijkbare onderdelen voor de Ariane 5 raket, maar kreeg de opdracht om ze voor de Ariane 6 aanzienlijk goedkoper te maken. ‘We hebben jaren gestopt in de ontwikkeling van nieuwe productiemethoden, simulatiemethodes en zelfs een compleet nieuwe fabriek gebouwd in Oegstgeest met gerobotiseerde productie om dit voor elkaar te krijgen’, aldus Meiboom.

Hoewel de eerste lancering van de Ariane 6 nog moet plaatsvinden, werkt Airbus Nederland nu al aan een verbeterde versie van de Vulcain Aft Bay, de onderkant van de Ariane 6 raket. Vanaf het zestiende vluchtmodel wordt het onderdeel achthonderd kilo lichter. ‘Dankzij zo’n grote massareductie kun je meer satellieten lanceren met dezelfde raket’, zegt Meiboom. ‘Zo maken we de Ariane 6 steeds efficiënter en beter. Dat is nodig, want de markt voor lanceerraketten is erg competitief.’

v.l.n.r. Joost Carpay (NSO), Edwin Vermeulen (APP), Frank Meiboom (Airbus Nederland) en Benoit Laine (ESA) in de productiehal van Airbus in Oegstgeest Innovatieve ontsteker
De andere Nederlandse bijdrage aan de Ariane 6 komt van het bedrijf Aerospace Propulsion Products uit Klundert. APP levert de ontstekers die de motoren van de Ariane 6 raket starten. De ontsteker van de eerste rakettrap werkt als een vuurpijl en ontbrandt één keer. Die van de tweede rakettrap werkt met vloeibare brandstof en kan tot wel vier keer herstart worden.

De innovatieve ontsteker levert twee grote voordelen op, legt directeur van APP Edwin Vermeulen uit. Dankzij de herstartbare ontsteker kan de Ariane 6 raket met één vlucht meerdere satellieten in verschillende banen om de aarde bezorgen. Bovendien kan de tweede rakettrap afremmen en terugkeren naar de aarde, om te verbranden in de dampkring. Met deze methode wordt de hoeveelheid ruimtepuin afkomstig van de nieuwe Europese raket tot een minimum beperkt.

Meer informatie
De lancering van de allereerste Ariane 6 raket vindt plaats tussen negen en twaalf uur ’s avonds Nederlandse tijd en is live te volgen via ESA TV. Meer informatie is te vinden in de Ariane 6 overview op de ESA website.