‘Continuïteit van het Satellietdataportaal is ongelooflijk belangrijk’

Sinds 2012 koopt het NSO satellietgegevens van Nederland centraal in, om ze daarna kosteloos beschikbaar te stellen aan innovatieve bedrijven en instellingen. Welke successen heeft dit opgeleverd? Wat staat ons nog te wachten? Vandaag: Anneleen Oyen, teamleider remote sensing bij Rijkswaterstaat.

Anneleen Oyen, teamleider remote sensing bij Rijkswaterstaat

‘Laat ik beginnen met een advies voor andere organisaties: kijk eens rond op het Satellietdataportaal. Begin gewoon, scroll door de voorbeelden heen en verbaas je over wat je allemaal kunt ontdekken op satellietbeelden. Laat je fantasie de vrije loop over wat je allemaal met satellietdata zou kunnen doen. En ga dan in gesprek met mensen uit de ruimtevaart, die doorgaans heel gepassioneerd zijn over wat ze doen. Vraag hen wat mogelijk is, wat al gemaakt is, wie er nu al mee werken. Er zijn talloze interessante use cases . Die zetten je aan tot nadenken: wat zijn de mogelijkheden voor mijn organisatie?

 

Van pilot naar toepassing

‘Zo ging het bij ons ook. Binnen Rijkswaterstaat waren al veel pilots gedaan met satellietgegevens. De toepassingen waren heel divers. Het begon met de monitoring van hoogteveranderingen en deformatie. Daarna kwam de waterkwaliteit en veranderdetectie. Maar het bleef bij pilots. De implementatie kwam niet van de grond. Op dat punt ben ik begonnen. Ik inventariseerde: wat ligt er aan projecten, wat kunnen we daarmee? En wat hebben we nodig om het gebruik van satellietgegevens echt te implementeren in ons dagelijks werk.

‘Dan ontdek je dat kennis een heel belangrijke component is. Een of twee mensen beschikken niet over alle benodigde kennis om dit van de grond te krijgen. Toen hebben we voor verschillende thema’s kennishouders in huis gehaald. Nu zijn dat er vijf: waterkwaliteit, waterkwantiteit, hoogte, landtoepassingen en ikzelf als coördinator van het team remote sensing. Ik heb het overzicht en leid de specialisten. Samen kijken we hoe we interne gebruikers kunnen ondersteunen met nieuwe technologieën.

‘In die implementatiefase is het niet alleen belangrijk dat je voldoende mensen hebt. Je moet ook de juiste mensen in huis halen. De implementatie van een satelliettoepassing vraagt om andere vaardigheden en kwaliteiten dan het ontwikkelen ervan. Daarom heb ik twee jaar lang voltijds iemand op dit proces gezet. Dat was een investering, maar die betaalt zich zeker terug. En ook: betrek vanaf het begin de eindgebruikers. Wij kunnen van alles verzinnen en adviseren. Maar uiteindelijk weet de eindgebruiker het beste wat hij of zij in het veld nodig heeft.’

Bron: Rijkswaterstaat

Continuïteit is belangrijk

‘Een van onze belangrijkste speerpunten de komende tijd is assetmanagement. Wij gaan over de vervanging en renovatie van ‘kunstwerken’, zoals we die noemen. Dat zijn bruggen, sluizen, viaducten en meer. Hoe staat onze infrastructuur erbij? Hoe is het gesteld met oevererosie? Dat zijn vragen die je voor een groot deel kunt beantwoorden met hoge resolutie optische beelden van het Satellietdataportaal. Op dit moment gebruiken we hiervoor vooral hoge resolutie optische data. Daarnaast onderzoeken we de mogelijkheden van radardata en hyperspectrale meetgegevens. Ik ben ervan overtuigd dat ook deze gegevens enorme potentie hebben, onder meer voor het onderscheiden van gewassen en waterkwaliteitsonderzoek dichter bij de kust.

‘Het Satellietdataportaal is absoluut een katalysator voor het gebruik van satellietgegevens. Wij hopen dat het blijft bestaan en sterker: dat het voor langere tijd gegarandeerd is. Wij investeren bijvoorbeeld flink in veranderdetectie. De businesscase zou sterker zijn als we zeker weten dat we de komende vijf, of liever nog tien jaar gebruik kunnen blijven maken van centraal ingekochte satellietgegevens. Continuïteit is heel belangrijk om toepassingen écht te verankeren in de organisatie.’