Ruimtevaart voor veiligheidsvraagstukken: veel mogelijk bij vroegtijdige samenwerking

Veiligheid is een belangrijk thema binnen het Nederlandse innovatiebeleid. En binnen dit thema is een cruciale rol weggelegd voor ruimtevaarttechnologie, vindt Jasper van Loon, lid van het Directieteam van het Netherlands Space Office. Vandaag spreekt hij tijdens het KIA-Veiligheidssymposium in Den Haag over de vele mogelijkheden van ruimtevaart.

Beeld: ESA Waarover gaat het KIA-Veiligheidssymposium?

‘KIA staat voor Kennis- en Innovatieagenda. Deze agenda is voortgekomen uit het Nederlandse topsectorenbeleid. Tijdens het KIA-Veiligheidssymposium gaat het vooral over hoe de overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven samen kunnen werken aan de oplossing van veiligheidsvraagstukken met behulp van innovatieve technologie.’

Waarom is samen optrekken zo belangrijk?

‘Je hebt elkaar echt nodig. Als je alleen kijkt naar wat technisch mogelijk is, of alleen naar wat je idealiter zou willen kunnen, dan krijg je niet de beste oplossingen. Vraag en aanbod moeten goed op elkaar aansluiten. Dat doe je door vroegtijdig met elkaar in gesprek te gaan.’

Wat is daarbij de rol van het NSO?

‘Wij hebben innovatiebudget en het Satellietdataportaal, dat satellietgegevens van heel Nederland kosteloos beschikbaar stelt aan alle Nederlanders. Daarnaast hebben we veel kennis over de vragen die leven bij overheden en het aanbod van de Nederlandse ruimtevaartindustrie. Je kunt het NSO zien als een soort makelaar die deze werelden bij elkaar brengt.’

Jasper van Loon: 'Je kunt het NSO zien als en soort makelaar die werelden bij elkaar brengt'. Welke veiligheidsvragen leven bijvoorbeeld bij de overheid?

‘Neem bijvoorbeeld het Ministerie van Defensie. Dat is geïnteresseerd in veilige communicatie en navigatie. Daarnaast willen militairen ook autonoom zijn waar het gaat om aardobservatie en space situational awareness: inzicht in de dreigingen die vanuit de ruimte kunnen komen. In al deze voorbeelden is innovatieve satelliettechnologie onderdeel van de oplossing.’

Kun je ook iets zeggen over die oplossingen, de aanbodkant?

‘Het NSO heeft verschillende successen geboekt met de SBIR – de Small Business Innovation Research regeling. Nederlandse bedrijven bouwden met behulp van satelliettechnologie toepassingen om illegale bouwactiviteiten op te sporen, veranderingen te detecteren en landbouwgewassen te monitoren. Dezelfde technologie kun je ook inzetten om vraagstukken van bijvoorbeeld defensie of het Ministerie van JenV op te lossen.’

Satellietgegevens zijn heel breed toepasbaar?

‘Zonder meer. Nu doen we dat nog met individuele innovatietrajecten, bijvoorbeeld voor inspecties of Rijkswaterstaat. Waar je naartoe wil is een gezamenlijk monitoringssysteem, waarbij satellietdata een van je gegevensbronnen zijn, naast metingen vanaf de grond, met drones en vanuit vliegtuigen. Symposia als KIA-Veiligheid bieden de gelegenheid om het samen te hebben over wat je nodig hebt en wie wat kan ontwikkelen. Zo leer je van elkaar en voorkom je dubbel werk.’