Nederland toont kracht in ruimteonderzoek op SPIE congres Montreal
Bewoonbare tweelingen van de aarde vinden, verder het heelal in kijken dan ooit tevoren en kraamkamers van nieuwe sterren in kaart brengen: astronomen hebben torenhoge ambities om onze kennis over het universum (en onze plaats daarin) te vergroten. Dit blijkt uit de nieuwste plannen van ESA, NASA en de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) voor de komende decennia. Om de telescopen die nodig zijn voor deze grensverleggende wetenschap te bouwen, werken wetenschappers constant aan steeds geavanceerdere technologieën. Deze week worden de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van astronomische (ruimte)instrumenten gepresenteerd op de “SPIE astronomische telescopen en instrumentatie” conferentie in Montréal.
Dit evenement vindt eens per twee jaar plaats en is de belangrijkste conferentie over (optische) astronomische instrumenten en telescopen ter wereld. De conferentie bestaat uit een symposium met technische en wetenschappelijke presentaties, en een beurs waar onderzoeksinstituten en industrie zich presenteren en nieuwe connecties leggen.
Plenaire presentatie over de James Webb ruimtetelescoop
Wereldtop qua optische technologie
Nederland is goed vertegenwoordigd op de conferentie. Volgens Thomas Wijnen, instrumentatie coördinator van NOVA en organisator van het Nederlandse paviljoen op de beurs, is dat logisch. “Nederland behoort absoluut tot de wereldtop op het gebied van astronomische technologie en onderzoek, en draagt geregeld bij aan ESA en NASA missies met innovatieve technologie-ontwikkelingen, maar ook aan de telescopen van ESO”.
Een voorbeeld is het MIRI instrument op de James Webb Space Telescope (JWST). Tijdens het symposium is er veel aandacht voor de telescoop: na een succesvolle lancering eind vorig jaar, zijn afgelopen week de eerste opnames vrijgegeven. Één van de vier instrumenten aan boord van de JWST is voor een aanzienlijk deel in van Nederlandse ontwikkeld: het optische hart van MIRI dat mid-infraroodstraling meet is gebouwd door NOVA, in samenwerking met onder meer SRON, ASTRON en TNO.
Volgens Wijnen blijft Nederland vernieuwen: “Op dit moment worden aan de universiteit Leiden bijvoorbeeld technologieën ontwikkeld die directe waarnemingen van exoplaneten mogelijk maken. Het doel is dat deze technieken in de toekomst zowel in telescopen op aarde, als in ruimtetelescopen worden gebruikt.”
Het NL Space paviljoen op de beurs
Nieuwe samenwerkingen ontstaan bij het NL Space paviljoen
Op de beurs is het NLSpace paviljoen, waar Nederlandse instituten en bedrijven zicht presenteren als sterke ruimtevaartgemeenschap, met opvallende oranje banners niet te missen. Hier worden nieuwe connecties gelegd tussen de mondiale industrie en de onderzoeksinstituten. Het NL Space pavilioen wordt mede gefinancierd door NSO, SpaceNed en het ILO-net. Dit jaar nemen Cosine, Dutch United Instruments, NOVA, SRON, TNO en VDL ETG deel aan het paviljoen. Door de contacten die gelegd worden en de ideeën en samenwerkingen die deze week ontstaan, kunnen astronomen in de toekomst onze kennis van het universum blijven vergroten.