Minister Van Engelshoven: ‘SPEXone is good to go!’
Ruimteonderzoeksinstituut SRON opende gisteren voor heel even en online haar deuren voor de media en de partijen die de afgelopen jaren samen werkten aan het nieuwe Nederlandse satellietinstrument SPEXone. Namens de regering was demissionair minister Ingrid van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap aanwezig om een allerlaatste inspectie van het instrument te doen, voordat het verscheept wordt naar NASA in Amerika.
De onlinepresentatie schakelde van SRON in Utrecht via het NSO in Den Haag naar het Goddard Space Flight Center in het Amerikaanse Maryland en weer terug naar SRON, waar SPEXone de afgelopen maanden een rigoureus testprogramma onderging in de cleanroom, ter voorbereiding op de lancering en zijn missie. Kijkers bleven met twee indrukken achter: de samenwerking tussen Nederland en NASA kon niet soepeler zijn en SPEXone zal hoge ogen gooien in de klimaatwetenschap.
‘SPEXone is good to go!’
Invloed van aerosolen
NASA’s PACE satelliet gaat vanaf 2023 de complexe relatie tussen de oceanen, de dampkring en het klimaat onderzoeken. Het Nederlandse instrument SPEXone focust daarbij op de rol van aerosolen, kleine stofdeeltjes in de dampkring. Over aerosolen is nog veel onbekend, met grote gevolgen voor de betrouwbaarheid van klimaatmodellen.
Karen St. Germain, Earth Science Division director van NASA, kijkt reikhalzend uit naar het moment dat SPEXone aankomt bij het Goddard Space Flight Center van NASA. ‘Dit is het resultaat van een belangrijke samenwerking tussen NASA en Nederland. Ik ben erg blij met SRON en het NSO en de andere partijen in Nederland die dit mogelijk hebben gemaakt.’
De samenwerking tussen Nederland en NASA gaat ver terug, vertelt NSO-directeur Harm van de Wetering. Eerder leverde een Nederlands consortium het instrument OMI voor NASA’s Aura-satelliet. Dit instrument speelde een sleutelrol in onderzoek naar het uitzetten en inkrimpen van het gat in de ozonlaag. OMI werd in 2004 gelanceerd en werkt tot op de dag van vandaag foutloos.
SPEXone kan opnieuw een succesnummer worden, denkt Van de Wetering. Voor de klimaatwetenschap, maar ook voor Nederland: ‘SPEXone is wetenschappelijk relevant, maatschappelijk relevant en de ontwikkeling van dit instrument sluit aan bij de economische doelen voor de Nederlandse ruimtevaartindustrie. Ik ben trots op wat hier bereikt is en ik denk dat dit zeker niet de laatste samenwerking zal zijn.’
Het SPEXone instrument. |Bron: Airbus Defence and Space Netherlands
Vertrouwen in het instrument
Aaldert van Amerongen, hoofd van het aardobservatieprogramma van SRON, gaf toeschouwers via een videoverbinding toegang tot SPEXone in de cleanroom. Samen met drie van zijn ingenieurs, gekleed in stofjassen en gezichtsbedekking, vertelde hij over de resultaten van een uitvoerige testcampagne de afgelopen maanden: ‘We hebben veel data van hoge kwaliteit verzameld, zodat we het maximale uit het instrument kunnen halen als het straks vanuit de ruimte aerosolen gaat onderzoeken. De resultaten geven ons het vertrouwen dat het instrument klaar is om te gaan.’
Minister van Engelshoven wierp nog een laatste blik op het instrument en de stevige titanium poten waarmee het zal worden bevestigd aan de PACE-satelliet. ‘Ik ben onder de indruk van het doorzettingsvermogen van alle partijen die hier vandaag meekijken. Er is met zoveel passie en deskundigheid aan dit instrument gewerkt dat ik na deze bijzondere inspectie volgens mij maar een conclusie kan trekken: SPEXone is good to go.’
Over SPEXone
SPEXone is een compact, optisch satellietinstrument dat aerosolen zal karakteriseren vanuit een lage baan om de aarde. Het is onderdeel van NASA's PACE-satelliet (lancering 2023). SPEXone wordt ontwikkeld door een Nederlands consortium bestaande uit ruimteonderzoeksinstituut SRON en Airbus Defence and Space Netherlands, daarbij ondersteund door opto-mechanische experts van TNO. SRON en Airbus DS NL zijn verantwoordelijk voor het ontwerp, de samenbouw en het testen van het instrument. De wetenschappelijke leiding ligt in handen van SRON. SPEXone is een publiek-privaat initiatief dat mogelijk gemaakt is door het NSO met door OCW beschikbaar gestelde middelen en door SRON-NWO met ondersteuning van Airbus DS NL.