Beveiligd signaal navigatiesatellieten succesvol getest

Het Europese satellietnavigatiesysteem Galileo heeft een versleuteld, robuust signaal dat alleen door gecertificeerde (overheids)partijen gebruikt mag worden. Om de voordelen en toepassing van dit signaal te demonstreren, organiseerde CGI vrijdag 17 januari samen met het NSO en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat een informatiemiddag voor partijen die werken in de sectoren veiligheid, opsporing of handhaving.

 

Het Europees navigatiesysteem Galileo (beeld: ESA) Galileo is, net als bijvoorbeeld GPS, een satellietnavigatiesysteem dat iedereen ter wereld gratis mag gebruiken. Handig om met de auto naar een andere stad te rijden of wanneer je te voet een bestemming zoekt. Maar er zijn situaties waarin er meer afhangt van het signaal dan op tijd op de juiste plaats komen. Denk aan het monitoren van mensen die thuis een straf uitzitten met een enkelband. Of een opsporingsactie van de politie, of andere activiteiten waarvoor plaats- en tijdsbepaling belangrijk zijn.

 

Voor deze situatie is er het Public Regulated Service (PRS) van Galileo, een versleuteld signaal dat alleen kan worden gebruikt door de overheid goedgekeurde partijen, die daarvoor beschikking krijgen over een sleutel. PRS biedt meer zekerheid over de betrouwbaarheid en authenticiteit van de verzamelde satellietdata.

 

Tot nu toe is een grote en kostbare ontvanger nodig om met het beveiligde signaal te kunnen werken. De Nederlander Willem Folkers ontwikkelde een alternatieve aanpak en won hiermee voor Nederland de European Satellite Navigation Competition. Op basis van dit concept is vervolgens samen met onder andere CGI en NLR verder voortgebouwd.

CGI ontwikkelde daarbij de afgelopen jaren een gebruiksvriendelijke variant: een eenvoudige ontvanger die onder andere het PRS-signaal opneemt en die daarna naar krachtige apparatuur bij CGI gebracht wordt. Daar wordt het verstuurde signaal verwerkt, waarna relevante informatie, zoals locatie en tijdstip, wordt doorgestuurd naar de eindgebruiker.

 

Testopstelling van de PRS ontvanger. (Beeld: CGI) PRS in actie

Om de werking van deze snapshot technologie in de praktijk te laten zien, hield CGI voor alle aanwezigen een demonstratie in twee delen. Eerst maakte het voltallige gezelschap een busrit in Noordoost-Rotterdam. Hierbij werden met een ontvanger open GPS-signalen opgenomen en werd éénmalig een PRS-snapshot opgenomen. Terug bij CGI werd als tweede test de ontvanger gekoppeld aan zendapparatuur waarmee een vervalst GPS-signaal werd verzonden. Hierdoor denkt de ontvanger dat hij op een andere locatie is dan waar hij werkelijk is, ook wel ‘spoofen’ genoemd.

 

Na de verwerking van de opgenomen signalen van de busrit bleek dat het PRS-signaal goed overeenkwam met de gebruikelijke GPS. Uit de tweede test bleek dat volgens de reguliere, ‘gespoofte’ GPS-ontvanger de opname niet in Rotterdam plaatsvond, maar in Scheveningen. Dit terwijl de PRS-ontvanger ondanks de verstoring wél de juiste locatie had bepaald, namelijk Rotterdam.

 

Nut én noodzaak

Op korte termijn zijn er technologische uitdagingen waaraan gewerkt wordt, zoals bijvoorbeeld de snelheid waarmee PRS-data wordt verwerkt. Daarnaast zijn gesprekken met eindgebruikers nodig om te definiëren welke behoeften er zijn. ‘Het is cruciaal dat we hier in Nederland eigen producten en diensten rondom PRS ontwikkelen’, vertelde Bas van der Hoeven, Vice President Consulting Services Space bij CGI. ‘We willen immers op het gebied van navigatie niet technologisch afhankelijk zijn van grootmachten als de VS of China.’

 

Kees Oude Lenferink van het NSO onderschrijft deze conclusie: ‘Waar processen voor een deel afhangen van betrouwbare satellietnavigatie-informatie kan PRS ontzettend relevant zijn. Dus is het zaak om nu alvast de relevante toepassingen te ontwikkelen die eindgebruikers nodig hebben. Daarom is het goed om op een dag als deze alle relevante partijen, van de ontwikkelaars tot de eindgebruikers, bij elkaar te hebben.’

De deelnemers aan de testdag.