Het NSO heeft 9 nieuwe onderzoeksvoorstellen op het gebied van aardobservatie gehonoreerd. De betrokken onderzoekers krijgen een financiële injectie vanuit het programma Gebruikersondersteuning Ruimteonderzoek (GO) dat het NSO uitvoert in opdracht van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).
Het GO-programma biedt financiële ondersteuning aan in Nederland werkzame onderzoekers bij het gebruik van infrastructuur in de ruimte ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek op het gebied van aardobservatie en planeetonderzoek. Negen projecten op het gebied van aardobservatie dienen het wetenschappelijke en maatschappelijke belang op gebieden als het klimaat en het milieu en de gevolgen daarvan voor de samenleving. Nieuw in deze ronde was de samenwerking met het Netherlands eScience Center (NLeSC). Aanvragers kregen de optie om een data science-component te integreren in hun aanvraag; voor de uitvoering daarvan is ondersteuning door eScience ingenieurs van NLeSC beschikbaar gesteld. De beoordelingscommissie heeft in deze ronde 42 aanvragen beoordeeld.
Met negen toegekende voorstellen is met deze call ongeveer 2,3 miljoen euro gemoeid.
Towards understanding the effect of cloud shadows on satellite spectrometer measurements (Shadow)
Dr. P. Wang, KNMI
Het TROPOMI satellietinstrument meet dagelijks wereldwijd de luchtvervuiling met een hoge ruimtelijke resolutie. Wolken hebben een effect op de metingen door de schaduwen die ze werpen. Het drie-dimensionale effect van wolken wordt tot nu toe verwaarloosd in satellietmetingen van TROPOMI. Het doel van dit project is het automatisch detecteren van de schaduwen en om de TROPOMI-data te corrigeren.
Transient deformation of the upper mantle from the crystal to the plate scales
Dr. D. Wallis, UU
Satellietwaarnemingen van bodembewegingen en zwaartekrachtveranderingen laten het stromen van de bovenmantel zien als gevolg van grote aardbevingen, of van het smelten van ijskappen. In dit project wordt gebruik gemaakt van nieuwe inzichten over de sterkte van mantelgesteente om daarmee bodembeweging te voorspellen rondom breukzones en smeltende ijskappen.
Studies on wind and aerosols information from lidar surface returns (SWAILS)
Dr. G.J. van Zadelhoff, KNMI
De onlangs gelanceerde Aeolus-satelliet is de eerste satelliet ooit die windprofielen meet m.b.v. een laser. In dit werk wordt gekeken naar de laserreflectie van het aardoppervlak en op basis daarvan wordt de hoeveelheid aerosolen in het profiel berekend. Deze waarden worden vervolgens gebruikt om mondiale aerosol-klimaat modellen te verbeteren.
A benchmark surface melt product for the Antarctic ice sheet
Dr. P. Kuipers Munneke, UU
De ijskap op Antarctica heeft in de laatste vijftig jaar een aantal grote drijvende ijsplaten verloren, waardoor het achterliggende landijs sneller in zee is gaan stromen. Smeltwatermeren aan het oppervlak hebben die drijvende gletsjers helpen instorten. In dit onderzoek wordt met satellietmetingen de hoeveelheid smeltwater op Antarctica nauwkeurig bepaald.
Deepening our understanding of shallow precipitation observations from space
Prof. dr. ir. R. Uijlenhoet, WUR
Satellieten van de Global Precipitation Measurement (GPM) missie voorzien ons van bijna wereldwijde neerslagschattingen. De kwaliteit en foutenbronnen van diverse neerslagproducten van een van de belangrijkste satellietmissies worden gekwantificeerd en hiermee wordt het algoritme verbeterd. Radiostraalverbindingen van het mobiele telefonienetwerk worden gebruikt om de satellietdata te verbeteren.
Why do global models underestimate biomass burning aerosol?
Prof. dr. A.J. Dolman, VU
Aerosoldeeltjes, uitgestoten door bos- of graslandbranden, verminderen het zicht, verslechteren de volksgezondheid en hebben invloed op het klimaat. Helaas onderschatten onze beste atmosferische modellen (om onduidelijke redenen) de effecten van deze deeltjes behoorlijk. In dit project wordt getracht deze puzzel op te lossen met behulp van satellietwaarnemingen en modeldata.
Projecten met een eScience-component:
Eratosthenes - chasing shadows to investigate glacier change worldwide
Prof. dr. M.R. van den Broeke, UU
In dit project worden schaduwen van bergtoppen gebruikt om veranderingen in de topografie van gletsjers te meten. Deze nieuwe, ongebruikelijke techniek maakt het mogelijk om hoogteïnformatie te vervaardigen uit satellietbeelden. Dit helpt voorspelling over waterafvoer door rivieren, geeft een beter overzicht van sneeuwdieptespreiding over de hooggebergtes en maakt toekomstige zeespiegelramingen completer.
Remote sensing of damage feedbacks and ice shelf instability in Antarctica
Dr. ir. S.L.M. Lhermitte, TUD
Antarctica is de grootste onzekerheid in huidige projecties van zeespiegelstijging met bijdragen van -7.5cm tot > 1m tegen 2100. Deze onzekerheid komt doordat we de rol van ijsplaten en de impact scheuren op deze ijsplaten onvoldoende begrijpen. In dit onderzoek worden verschillende satellietwaarnemingen gecombineerd om die rol te bepalen.
A new perspective on global vegetation water dynamics from radar satellite data
Prof. dr. ir. S. Steele-Dunne, TUD
De Metop-satellieten kunnen de terugkaatsing van radar meten als functie van de invalshoek. In dit project wordt deze informatie, voor het eerst, gebruikt om de dynamiek van water in vegetatie op wereldschaal te bestuderen, om zo de rol van vegetatie in de water-energie-koolstofcyclus beter te begrijpen.