Tien, negen, acht... De spanning was te snijden op Artillerie Schiet Kamp ’t Harde. Zeven, zes... Tien scholierenteams uit heel Nederland hadden maanden naar deze dag toegeleefd, avonden en weekends op school doorgewerkt. Vijf, vier... Zouden hun ‘CanSats’ de lancering overleven en op één kilometer hoogte een foutloze missie uitvoeren? Drie, twee, één...
Ruim vijftig Nederlandse scholieren beleefden op 29 maart de apotheose van de CanSat-competitie, een wedstrijd voor de bovenbouwklassen van het havo en vwo. Maandenlang hadden ze in teams gewerkt aan een satelliet met het formaat en uiterlijk van een frisdrankblikje, een ‘CanSat’. Ze schreven een onderzoeksvoorstel, bouwden de hardware en testten die uitvoerig. Daarna kwam het aan op tien akelig spannende seconden van de lancering.
Begeleid door mensen van NEMO, NSO, DARE en door militairen van Defensie, lanceerden de scholieren twee raketten. De eerste raket schoot een kilometer de lucht in en liet daar vijf kleine satellieten los. Blije gezichten bij onder meer team N.A.G. uit Groningen. Hun missie: ruimtepuin lokaliseren met behulp van geluidsgolven. ‘Er is natuurlijk geen ruimtepuin op één kilometer hoogte’, zegt Cécile de Jong, ‘maar we zagen in de data wel iets onder onze cansat. Misschien was het een van de andere satellieten. Het systeem werkte.’
De Jong genoot van de lancering én van het traject vooraf: ‘De satelliet ontwikkelen heeft ons veel tijd gekost. Soms waren we tot wel negen uur ’s avonds op school. Maar het was ook ontzettend leuk en ik ben trots op de prestatie van ons team. Voor mij persoonlijk heeft het ook veel opgeleverd. Voordat ik aan dit project begon, dacht ik er niet over na om een technische of wetenschappelijke studie te gaan doen. Dat leek me niets voor mij. Nu wil ik niets liever dan dat. Misschien aerospace engineering bij de TU Delft. Of natuurkunde of sterrenkunde.’
Echte ruimtevaart
Mike Roelofs van team Space-IT! uit Almere beleefde een minder fraaie lanceerdag. De satelliet van zijn team was aan boord van de tweede raket en die spatte kort na de lancering uit elkaar. Net échte ruimtevaart, waar zo nu en dan ook iets mis gaat, weet Roelofs. ‘Hier konden we als team niets aan doen. Wat we wél kunnen doen is de satelliet opnieuw bouwen. Daarna proberen we hem te lanceren tijdens een parachutesprong met een particulier vliegtuigje. Zo hopen we toch nog meetresultaten te krijgen.’
De winnaar van de CanSat competitie wordt bekendgemaakt op 16 april. Dan geven de teams in NEMO Science Museum een presentatie aan de jury. Alle teams maken nog kans te winnen, ook als de lancering van hun CanSat mislukte.
De jury kijkt naar het hele project, dus ook de voorbereiding, het ontwerp en de technologische oplossingen die ze hebben gevonden. Het winnende team zal Nederland vertegenwoordigen tijdens de Europese CanSat competitie die later dit jaar plaatsvindt in Italië.
CanSat competitie
CanSat is een ESERO-project dat NEMO uitvoert in opdracht van het Netherlands Space Office, gefinancierd door het Ministerie van OCW. Doel van de competitie is scholieren enthousiast maken om voor een technische opleiding te kiezen. Kijk voor meer informatie op: www.ruimtevaartindeklas.nl/cansat.