Satellietdiensten voor microfinanciering in de prijzen

Het Nederlandse VanderSat, dat diensten ontwikkelt met satellietdata, is één van de drie winnaars van de Innovator’s Challenge 2018, die door het Netherlands Space Office (NSO) werd ondersteund. VanderSat ontving 125.000 euro van het NpM, Platform voor Inclusieve Financiering (NpM). Dankzij de toepassing TARA, gericht op risico-inschatting en agrarisch advies, zijn banken in ontwikkelingslanden namelijk eerder bereid krediet te verschaffen aan kleinschalige landbouwers. TARA combineert gegevens over klimatologie en over de bedrijfsvoering van boeren om gewasopbrengsten en winstpotentie beter te voorspellen, waardoor het risico voor de financier afneemt.
Landbedekking Afrika op basis van Sentinel-data (beeld: ESA)

Arme boeren in ontwikkelingslanden hebben leningen nodig om te investeren in zaden, kunstmest, opslagruimte, materieel et cetera. Maar voor een bank is zo’n kleine boer eerder een risico dan een asset. Dat verandert als de financier zicht krijgt op het mogelijk succes van zijn tussenkomst. Precies dàt is wat VanderSat uit Haarlem biedt met haar TARA-applicatie. Ditzelfde is ook interessant voor financiële service providers zoals verzekeraars: door gebundelde zakelijke dienstverlening aan te bieden, wordt de kans op succes vergroot.

Het bedrijf – in twee jaar gegroeid van 3 naar 23 man – heeft technologie gepatenteerd die gebruik maakt van passieve microgolven en sensoren van verschillende Europese aardobservatiesatellieten, zoals SMOS en SMAP. Daarmee zijn bodemvocht, oppervlaktetemperatuur en vegetatiegroei te zien. De meetgegevens worden elke dag ontvangen, voor heel de wereld, op hoge resolutie en zonder daarbij last te hebben van wolken of duisternis. VanderSat biedt op basis daarvan operationele diensten aan in verschillende markten zoals verzekeringen, agri-food en watermanagement.

“Wat ons bovendien uniek maakt”, vertelt Céline Nobel van VanderSat, “is ons consistente archief van 40 jaar lageresolutiedata (25x25 km) en de gegevens over 18 jaar in hoge resolutie (100x100m). Met deze tijdreeksen kunnen financiële dienstverleners de lokale effecten van klimaatverandering prima inschatten. Op het TARA-platform kunnen lokale klimaat- en gewasgegevens worden gecombineerd met financiële parameters, zoals de krediet- en terugbetaalhistorie van de individuele landbouwer.” Dat geeft een indicatie van de mate waarin de boer – gesteund met de juiste adviezen, lening en verzekeringspakket - zich aan het veranderende klimaat kan aanpassen.

Econ
Aardobservatiesatelliet Sentinel-2 (beeld: ESA) omische bedrijvigheid

“VanderSat heeft een innovatief technologisch en schaalbaar concept, waarmee inclusieve financiering van kleinschalige boeren bereikt kan worden. Hun ontwikkelingskansen groeien hiermee sterk”, motiveert NpM-directeur Josien Sluijs de keuze voor VanderSat als een winnaar van de NpM Innovator’s Challenge 2018. Vertegenwoordigers van Rabobank, de Bill & Melinda Gates Foundation, het ministerie van Buitenlandse Zaken, de Nederlandse Ontwikkelingsbank FMO en het wereldvoedselagentschap FAO, aangevuld met adviesbureau Accenture en prins Pieter-Christiaan van Oranje-Nassau, vormden de Grand Jury.

Na eigen marktonderzoek, met input vanuit het NSO-programma Geodata for Agriculture & Water (G4AW), vroeg NpM 55 bedrijven mee te doen met de Innovator’s Challenge Geodata for Inclusive Finance and Food. Van hen kwamen er zeventien op een shortlist, waaruit drie prijswinnaars rolden. Naast VanderSat zijn dat Agriwallet / Geodatics (een spin-off van G4AW) en Apollo Agriculture. In de ogen van NpM resteren er dus nóg 14 interessante bedrijven. “Met hen gaan we onderzoeken wat er mogelijk is. Mede dankzij NSO loopt Nederland voorop met satellietdata-toepassingen en dat moeten we vasthouden. Deze technologie kan sterk bijdragen in de strijd tegen armoede, honger en klimaatverandering. Het is bovendien de overtuiging van onze leden – 13 financiële organisaties die wij ondersteunen in hun activiteiten om financiering toegankelijker te maken - dat er veel economische bedrijvigheid voor Nederland uit kan voortkomen. Dus praten wij in januari over strategische vervolgacties met de directie van NSO en andere stakeholders”, meldt Josien Sluijs tevreden. Céline Nobel heeft ondertussen in Kenia al met alle betrokkenen binnen TARA aan tafel gezeten, als voortvarende begeleider van de pilot.